Er zijn van die momenten waarop je als voetballiefhebber niet weet of je moet lachen of huilen. Het moment dat ik de elftalfoto zag van het team dat Nederland mag vertegenwoordigen op het WK Walking Football, was er zo één. Een officieel WK-team, nota bene, dat volgens de KNVB met zorg en deskundigheid zou zijn samengesteld. Een selectie waar, zoals het hoort, een serieuze procedure aan vooraf zou moeten gaan,met scouts, rapporten, regionale input en een bondscoach die weet waar hij mee bezig is. Maar wie gelooft dat sprookje, gelooft waarschijnlijk ook nog in Sinterklaas.
Wat had moeten gebeuren, was duidelijk: een landelijke selectie, met aandacht voor álle provincies. Met oog voor mensen die niet alleen fit genoeg zijn om mee te doen , maar die ook het fundament vormen onder het Walking Football in Nederland. Mensen die elke week weer zorgen dat anderen in beweging blijven, dat kameraadschap bloeit en dat het spelletje lééft. Dat zijn de echte internationals. Maar nee, de KNVB koos, hoe verrassend ,voor de bekende route: het
ons-kent-ons-circuit. De vaste namen, de makkelijke keuzes, een besloten wereldje waarin loyaliteit en verdienste blijkbaar minder tellen dan connecties en gezelligheid. Walking Football, de sport die juist draait om verbinding en inclusie, is daarmee verworden tot een exclusief clubje voor ingewijden.
Een selectie vol blinde vlekken
Wie de elftalfoto van Team Nederland bekijkt, ziet een groep mannen en vrouwen die ongetwijfeld hun best doen. Maar wie goed kijkt, ziet ook: er ontbreken gezichten. Gezichten van mensen die het Walking Football in hun regio dragen, die er jarenlang tijd, energie en passie in hebben gestoken. Mensen zoals
Jan van Woudenberg uit Bedum. Jan is 79 jaar. Laat dat even inzinken. Negenenzeventig. En nog altijd superfit. Een man die niet achterover leunt, maar elke week weer met plezier de kicksen onderbindt. Die ervoor zorgt dat er bij
SV Bedum Oldstars wekelijks veertig mannen en vrouwen de wei in gaan. Niet omdat iemand dat van hem vraagt, maar omdat hij gelooft in wat het spel kan doen voor mensen. Dat is geen hobby meer, dat is toewijding. Dat is de essentie van Walking Football. Zulke mensen zouden de ruggengraat moeten vormen van een nationaal team. Niet omdat ze beroemd zijn, maar omdat ze betekenis hebben. Omdat ze het verschil maken. Maar blijkbaar is betekenis niet sexy genoeg voor Zeist. Blijkbaar is het belangrijker of je bij iemand aan tafel hebt gezeten dan of je het spel in leven houdt.
De farce van de ‘selectieprocedure’
Volgens de KNVB zou er een zorgvuldig proces aan vooraf zijn gegaan. Scouts in alle provincies, rapporten, evaluaties ,allemaal om bondscoach
Hans van Breukelen te helpen de juiste keuzes te maken. Klinkt professioneel, toch? Alleen: niemand heeft ooit een scout gezien. Niemand heeft een rapport ontvangen. En wie navraag doet bij clubs door het land, hoort hetzelfde verhaal: “Wij wisten van niets.” Het is dus weer het oude liedje. Mooie woorden voor de bühne, terwijl achter de schermen gewoon de oude vriendenkring wordt bediend. Dat Van Breukelen dan als boegbeeld mag optreden, is de ironie ten top. De man die bij iedere gelegenheid roept over mentaliteit, discipline en verantwoordelijkheid, laat het hier volledig afweten. De één, zegt men, gooit er tijdens een training alleen maar wat loze kreten uit; de ander –
Peter Heerschop, zijn ‘voetbalfilosofische’ sidekick – schijnt niet te komen opdagen omdat hij zijn autosleutels kwijt is. Serieus. Als dit niet symbool staat voor hoe vrijblijvend de KNVB dit oppakt, dan weet ik het ook niet meer.
Een bondscoach zonder kompas
Van Breukelen was ooit een doelman met charisma, een man die stond voor het collectief. Maar als bondscoach van een Walking Football-team lijkt hij vooral een man zonder kompas. De opdracht was eenvoudig: stel een team samen dat Nederland waardig vertegenwoordigt. Niet per se het beste team qua techniek, maar een team dat de waarden van Walking Football ademt: kameraadschap, vitaliteit, sportiviteit, plezier. In plaats daarvan krijgen we een
pretpakket-team. Een samenraapsel van bekenden, oudgedienden en ,vermoed ik ,een paar mensen die toevallig in het juiste netwerk zaten. Geen noordelijke inbreng, geen balans tussen regio’s, geen aandacht voor de vrijwilligers die dit spel dragen. Alleen een groepsapp vol zelfgenoegzaamheid en selfies in oranje trainingspakken.
De KNVB mist de essentie
En dat is wat pijn doet. Walking Football is geen commerciële gebeuren. Het is een sociaal fenomeen. Het draait niet om de prijsbekers of WK-titels, maar om de mensen. Om het feit dat mannen (en vrouwen) van 60, 70, 80 jaar nog één keer per week de geur van gras mogen ruiken, nog één keer samen lachen, nog één keer de bal laten rollen. Dáár gaat het om. De KNVB had hier een kans om te laten zien dat ze het begrepen. Dat ze het niet alleen over “inclusie” hebben in beleidsnota’s, maar het ook dóen. Door iemand als Jan van Woudenberg te selecteren, hadden ze een statement kunnen maken. Een eerbetoon aan de vrijwilligers die het voetbal groot houden. Maar nee, het werd weer zoals zo vaak bij de KNVB. Een gemiste kans van formaat.
Een schande met een strik erom
Ik zal het maar ronduit zeggen: dit is een schande. Een regelrechte schande. Dat mensen die zóveel betekenen voor hun club en hun regio niet eens worden overwogen, zegt alles over hoe de KNVB naar Walking Football kijkt. Niet als iets echts, iets waardevols, maar als een leuke PR-stunt. Een gelegenheid om wat lachende gezichten in een oranje shirt te tonen. En ondertussen staat Jan van Woudenberg gewoon weer op het veld in Bedum. Geen oranje shirt, geen applaus, geen huldiging. Alleen een bal, een fluitje, en veertig mensen die dankzij hem bewegen, lachen en leven. Misschien moet de KNVB daar eens gaan kijken. Misschien moeten Van Breukelen en Heerschop hun sleutels in dorpen zoals in Bedum zoeken Daar ligt namelijk de echte ziel van het Walking Football. Tot die tijd noem ik het WK-team gewoon wat het is:
een pretpakket van gemakzucht en gemiste kansen.
