De vele ‘afgelastingen’ in de B-categorie deden mij besluiten om toch eens twee competities, een op zaterdag en een op zondag, te gaan volgen. Voor de zaterdag wordt dat poule 19 uit de zesde klasse en voor de zondag poule 12 uit de vijfde klasse. Ik kies voor deze twee poules omdat er in de zondagpoule vier teams – Warffum 2, Winsum 2, Usquert 2 en Rood Zwart Baflo 2 – spelen en met Ezinge 2, FC LEO 2, Kloosterburen 2, VVSV’09 2 en Zeester 3 vijf in de zaterdagpoule. In totaal dus negen teams uit het verspreidingsgebied van de Ommelander Courant, reden genoeg om deze twee competities eens kritisch onder de loep te nemen.
Valse start in de zesde klasse
In de zaterdagpoule spelen tien teams. En wat gebeurde er zaterdag 19 september, de eerste speeldag van de competitie? Slechts vier (!) teams kwamen in actie. Zo verloor Zeester 3 met 2-5 van Zuidhorn 5 en won FC LEO 2 met 3-1 van Niekerk 3. De rest? Afwezig. Niet door onbespeelbare velden, niet door noodweer, maar door iets wat al jaren als een hardnekkig probleem door de B-categorie waart: een gebrek aan spelers. Vier van de tien teams die op de eerste speeldag daadwerkelijk in actie komen, geeft al aan: hier zit structureel iets goed fout.
De bekende oorzaken
Wanneer je op een zaterdag veel contacten hebt, hoor je van alles. En wie even rondkijkt op de app Voetbal.nl ziet hetzelfde beeld. Het verhaal is telkens hetzelfde: het eerste elftal komt mensen tekort, dus wordt er geschoven. Het tweede of derde is dan het kind van de rekening en kan niet spelen. Het gevolg: een reeks afgelastingen die al na speelronde één de competitie uitholt. Het ‘reken-je-rijk-scenario’ speelt hier een grote rol. Clubs die met minder dan veertig spelers tóch twee teams proberen te maken, lopen vroeg of laat tegen de lamp. Het klinkt ambitieus, maar is in de praktijk onhaalbaar. Spelers werken, studeren, zijn geblesseerd of hebben simpelweg andere prioriteiten. En dan sta je daar, op een zaterdag of zondagochtend, zonder elftal. Na één speelronde in poule 19 van de zesde klasse staat de teller al op drie ‘afgelastingen’. Te zot voor woorden.
Voor wie doen we dit eigenlijk?
Het grootste probleem is dat de mensen die wél willen voetballen keer op keer de dupe zijn. Spelers die hun voetbalschoenen uit de tas halen maar weer kunnen inpakken. Scheidsrechters die hun middag vrijmaken en zonder wedstrijd naar huis kunnen. Kantines die inkomsten mislopen. En tegenstanders die er wel klaar voor zijn, voelen zich voor de zoveelste keer belazerd. Het zorgt voor frustratie en demotivatie. En wat levert het op? Helemaal niets. De competitie verliest aan geloofwaardigheid. Een poule van tien teams lijkt op papier mooi, maar in werkelijkheid wordt het een rommeltje van uitgestelde wedstrijden en verschoven inhaalduels. Je hoeft geen groot analyticus te zijn om te zien dat dit systeem zijn beste tijd heeft gehad.
De smoesjes en de realiteit
De excuses zijn voorspelbaar: het eerste elftal moest aangevuld worden, er waren blessures, er waren te veel spelers op vakantie. Natuurlijk, dat gebeurt overal. Maar als dit wekelijks de norm is, is er geen sprake meer van een incident. Dan is er een structureel probleem en wordt het tijd dat clubs eerlijk in de spiegel kijken. Want laten we eerlijk zijn: met teams die alleen op papier bestaan, schiet niemand iets op. Een tweede elftal zonder stabiele spelersgroep helpt geen club vooruit. Het frustreert spelers, belemmert doorstroming en maakt van een competitie een loterij.
Waar is de verantwoordelijkheid?
Clubs dragen hierin een grote verantwoordelijkheid. Durf eerlijk te zijn. Heb je maar dertig of vijfendertig spelers? Dan kun je geen twee elftallen draaien, hoe graag je dat ook wilt. Stop met het najagen van illusies en kies voor kwaliteit boven kwantiteit. Eén stabiel elftal dat wél wekelijks speelt, is meer waard dan twee halflege teams die elkaar voortdurend in de weg zitten. Maar ook de KNVB kan niet achteroverleunen. Waarom worden inschrijvingen niet kritischer beoordeeld? Waarom blijft het mogelijk om poules vol te stoppen met teams waarvan iedereen vooraf al weet dat ze het niet gaan redden? Als bond moet je de realiteit onder ogen zien en misschien zelfs hardere keuzes maken.
Tijd voor verandering
Hoe dan wel? Denk aan kleinere poules, zodat afgelastingen minder impact hebben. Combineer teams als dat de enige manier is om wél een volwaardige competitie te spelen. Of leg een minimumaantal spelers vast dat nodig is om een tweede elftal in te schrijven. Het zal wennen zijn en misschien pijn doen, maar het is beter dan het huidige toneelstukje.
Conclusie
De B-categorie is op dit moment geen serieuze competitie, maar een speeltuin waar afgelastingen de norm zijn. En zolang we dat blijven accepteren, verandert er niets. Spelers verdienen beter, verenigingen verdienen beter, en het amateurvoetbal verdient beter. Laten we ophouden met onszelf rijk te rekenen en eerlijk worden. Het is tijd dat clubs en bond samen verantwoordelijkheid nemen. Want de vraag is simpel: willen we een competitie waarin de bal rolt, of blijven we ons week in, week uit afvragen welke wedstrijden er deze keer níet doorgaan?
