Trainingspakken, kilo’s en het amateurvoetbal

De bewoners van Peperweg 7 doen niet mee aan het zogenaamde ‘WK Bankhangen’. Waar veel mensen alle avonden TV kijken vanaf de bank, hebben wij ons eigen vaste ritueel: aan het einde van de dag samen terugkijken naar Vandaag Inside. Een soort vast afsluitend item, dat inmiddels net zo vanzelfsprekend is geworden als een kopje koffie aan het eind van de middag



En zo gebeurde het dat we wonsdag 1 oktober de aflevering van dinsdag 30 september bekeken en Johan Derksen een opmerking maakte die me meteen deed glimlachen. Hij zei dat sommige trainers , Ronald Koeman, Ron Jans, John van den Brom, John Stegeman, simpelweg niet meer in een trainingspak passen. Het ziet er volgens hem gewoon niet uit. Een uitspraak die Martine hier in huis ook weleens maakt wanneer er een stevig gebouwde coach in beeld verschijnt. Het is een opmerking die extra grappig wordt als je weet dat zij zelf het volgen van AZ ooit een tijd lang geweldig vond, maar daar, in navolging van haar partner, alweer jaren geleden mee gestopt is. Toch zie je, zelfs als je nauwelijks nog wedstrijden volgt, af en toe bij het zappen nog wel eens beelden voorbijkomen. En dan gaat het gesprek heel soms ook hier in huis over dat onderwerp: de zichtbare kilo’s van trainers, scheidsrechters of spelers. Want laten we eerlijk zijn: ook binnen het amateurvoetbal lopen er genoeg mensen rond die te zwaar zijn.

De waarheid achter de opmerking

Nu ben ik de laatste die beweert dat overgewicht altijd simpelweg “een pondje door het mondje” is. Iedereen weet dat het in veel gevallen een stuk ingewikkelder ligt. Er spelen medische oorzaken, omstandigheden of simpelweg pech een rol. Toch staat buiten kijf dat er binnen het amateurvoetbal opvallend veel mensen rondlopen met te veel kilo’s. Van keepers die nauwelijks meer van de grond komen, tot scheidsrechters die de middenlijn amper kunnen verlaten zonder buiten adem te raken. Het beeld is herkenbaar voor iedereen die weleens langs de amateurvelden staat. En toch, hoe kritisch je er ook naar kunt kijken, het hoort misschien ook een beetje bij het amateurvoetbal. Het is de charme van de zaterdag- of zondagcompetitie dat iedereen mee kan doen. Jong, oud, getalenteerd of niet, met een perfect sportief lichaam of juist niet: het veld is van iedereen.

Professioneel versus amateur

In het betaalde voetbal ligt dat natuurlijk anders. Daar verwachten we dat trainers en spelers een bepaald voorbeeldgedrag tonen. We willen dat een trainer zijn sportieve geloofwaardigheid ook fysiek uitstraalt. Wie zelf nauwelijks de trap op komt, overtuigt minder snel als hij zijn ploeg aanspoort tot hard werken en discipline. Vandaar dat de grap van Derksen en Martine ergens zo raak is: te dik in een trainingspak lijkt simpelweg in strijd met de uitstraling van topsport. Maar in het amateurvoetbal? Daar zie ik iedere week mannen en vrouwen die met plezier en inzet op het veld staan, ondanks een BMI dat de dokter zou doen fronsen. En misschien is dat ook precies waar het in de basis om gaat: plezier maken, onderdeel zijn van een team, fit blijven op je eigen niveau.

Racisme en overgewicht: twee hardnekkige problemen

Toch moeten we niet te luchtig doen over het thema. Want het is niet alleen een kwestie van uiterlijk of uitstraling. Overgewicht kan in de praktijk leiden tot blessures, verminderde prestaties en soms zelfs tot het afhaken van spelers. En daarmee wordt het ook een maatschappelijk probleem: sporten moet immers bijdragen aan gezondheid, niet aan frustratie of schaamte. Het deed me denken aan een ander bericht dat ik gisteren op de radio hoorde. De KNVB gaat een website lanceren waar spelers, trainers en supporters zich kunnen melden als ze te maken krijgen met racisme. Een goed en noodzakelijk initiatief, maar ik vrees dat racisme nooit helemaal van de velden zal verdwijnen. Sterker nog, mijn gevoel zegt dat het eerder toeneemt dan afneemt.. En precies datzelfde gevoel bekruipt me als ik nadenk over de rol van overgewicht in het amateurvoetbal. Ook dat zal niet verdwijnen. Hoeveel voorlichtingscampagnes of leefstijlprogramma’s er ook worden uitgerold, er zullen altijd jongens en meisjes, mannen en vrouwen zijn die met te veel kilo’s de sportvelden betreden.