Vrijwilligers vind je niet online, maar in je eigen club"

Het lijkt tegenwoordig wel een nationale sport: het zoeken naar vrijwilligers. Scroll even op je telefoon, bekijk de websites van voetbalverenigingen of neem een kijkje op sociale media en je ziet overal dezelfde boodschap: “We hebben handen tekort.” Of het nu gaat om een bestuursfunctie, een teamleider, een trainer, kantinediensten of iemand die de clubwebsite wil bijhouden, overal hoor je dezelfde verzuchting. Vrijwilligers zijn schaars en het lijkt steeds moeilijker om mensen te vinden die bereid zijn zich voor langere tijd in te zetten voor hun club.

Vrijwilligerswerk in een nieuw jasje

Vroeger was het vanzelfsprekend dat ouders, oud-spelers of andere betrokkenen de schouders onder een vereniging zetten. Vandaag de dag ligt dat anders. De samenleving is drukker geworden, de agenda’s voller en de drempel om ‘ja’ te zeggen hoger. Vrijwilligerswerk vraagt tijd en energie, en dat moet concurreren met werk, gezin, sociale verplichtingen en persoonlijke hobby’s. Toch kan geen enkele vereniging zonder vrijwilligers draaien. Wie wel eens op een zaterdagochtend langs de lijn staat, ziet hoeveel radertjes er in beweging zijn om de clubmachine soepel te laten lopen. Zonder scheidsrechters, kantinemedewerkers, leiders en bestuursleden zou geen enkele wedstrijd gespeeld kunnen worden.

De advertentie voor een voorzitter

Onlangs zag ik een advertentie langskomen op sociale media: een voetbalclub zocht via die weg een nieuwe voorzitter. Heel eerlijk: ik moest even met mijn ogen knipperen. Een voorzitter werven via een advertentie? Voor mij voelt dat niet alleen onwennig, maar ook als kansloos. Een voorzitter is niet zomaar een functie die je invult zoals een vacature bij een bedrijf. Het is een rol die een diepe verbondenheid met de club vraagt. Een voorzitter moet het gezicht van de vereniging zijn, iemand die de waarden en cultuur van de club belichaamt. Dat vind je niet door lukraak een oproep te doen en te hopen dat ‘de juiste persoon’ zich meldt.

Een trainer of coach kun je via een advertentie werven. Die rol is per definitie tijdelijk. Er is een houdbaarheidsdatum: de trainer zoekt na een paar jaar vaak een nieuwe uitdaging, of de club wil een andere koers varen. Dat is normaal en daar past een open procedure bij. Maar een voorzitter is geen passant. Het is iemand die midden in de club moet staan, die mensen kent, die de taal van de vereniging spreekt. Daarvoor is persoonlijke benadering essentieel.

Moeilijk, maar niet onmogelijk

Begrijp me goed: ik weet hoe lastig het is om bestuursleden te vinden. Overal hoor je dezelfde verhalen: vacatures in het bestuur blijven lang openstaan, taken worden doorgeschoven of bij dezelfde mensen neergelegd. Dat leidt tot overbelasting en soms zelfs tot afhaken. En zonder bestuur houdt het uiteindelijk op, zo simpel is het.

Toch geloof ik niet in de advertentieroute. Wat wél werkt, is kijken binnen de eigen vereniging. Want dat er mensen rondlopen met de kwaliteiten voor een bestuursfunctie, daarvan ben ik overtuigd. Het gaat erom dat je ze weet te vinden en ze durft te vragen. Niet via een algemeen mailtje of een berichtje in de clubapp, maar door persoonlijk contact. Ga het gesprek aan, leg uit wat er verwacht wordt, bied begeleiding en verdeel de taken goed. Vaak zijn mensen best bereid iets te doen, maar haken ze af omdat de functie te zwaar lijkt of omdat ze niet precies weten wat er van hen gevraagd wordt.

Hulde aan de stille krachten

Tegelijkertijd moeten we niet vergeten de mensen te waarderen die nu al zoveel doen. Neem het voorbeeld van SV Bedum, waar de OldStars op maandag en vrijdag de kleedkamers schoonmaken. Dankzij hen komen de teams op zaterdag in een frisse omgeving binnen. Het lijkt een simpele taak, maar het is goud waard. Zonder hen zou de club niet dezelfde uitstraling hebben. En zo zijn er talloze voorbeelden in heel Nederland: vaders die lijnen kalken, moeders die broodjes smeren, oud-spelers die jeugdteams trainen. Het zijn de stille krachten die de ruggengraat van het amateurvoetbal vormen. Zij verdienen niet alleen hulde, maar ook opvolging.

Geen advertentie, maar een gesprek

Een voetbalvereniging is meer dan een organisatie: het is een gemeenschap. En een gemeenschap bouw je niet op via een advertentie, maar via relaties. De voorzitter van een club moet iemand zijn die door die gemeenschap gedragen wordt. Die vind je niet op Marktplaats of LinkedIn, maar gewoon langs de lijn, in de kantine of bij de jeugdtrainingen. Het is een kwestie van durven kijken, durven vragen en durven vertrouwen op de kracht van je eigen mensen. Want geloof me: binnen elke vereniging lopen er mannen en vrouwen rond die die rol kunnen vervullen. Het enige wat ze nodig hebben, is dat iemand ze aanspreekt en hen het vertrouwen geeft. En dat is honderd keer waardevoller dan de mooiste advertentie.