Geen uitslagen, geen standen… maar ook geen spelplezier
Op de officiële website van de KNVB staat het klip en klaar:
“Bij de Onder 8 t/m 10 pupillen worden geen uitslagen en standen meer gepubliceerd. Dit is in lijn met de ontwikkeling van de nieuwe wedstrijdvormen waarbij het draait om het vergroten van het spelplezier van pupillen.” Een mooie tekst. Theoretisch waterdicht. Goed bedoeld ook.
Maar zoals dat wel vaker gaat met theorie: de praktijk loopt er met gestrekt been dwars doorheen.
Zaterdagmorgen stond ik als trotse opa langs het veld. Mijn kleinzoon speelt sinds kort bij een JO8-team en had zijn eerste ‘echte’ thuiswedstrijd. Een moment om trots op te zijn. Dat was het ook, maar dan vooral op zijn doorzettingsvermogen. Want wat zich daarna op het veld afspeelde, had weinig met ‘spelplezier’ of ‘ontwikkeling’ te maken.
Laat ik het kort houden: de tegenstander won met 18-2. En dan zeg ik erbij dat het nog hoger had kunnen uitvallen als ze niet wat gas terug hadden genomen.
Natuurlijk, winnen of verliezen hoort erbij. En zeker in de jongste jeugd is de uitslag van ondergeschikt belang. Maar wat ik zaterdag zag, was geen sportieve wedstrijd tussen twee gelijkwaardige teams. Het was een complete mismatch. Een ongelijke strijd. En dat is precies waar het fout gaat bij de huidige benadering. Want hoe goedbedoeld de regels ook zijn, als je ze klakkeloos toepast zonder oog voor de realiteit op het veld, dan schiet je het doel,spelplezier en ontwikkeling, volledig voorbij.
Van de tien spelers in het veld voldeden er, naar mijn mening, maar twee aan het niveau dat je van een gemiddeld JO8-team mag verwachten. De rest? Stuk voor stuk beginnende voetballertjes. Enthousiast, ja. Gemotiveerd, zeker. Maar totaal niet klaar voor een competitieniveau dat dit label met zich meebrengt.
En daar ligt het pijnpunt.
Clubs blijven halsstarrig vasthouden aan indeling op basis van leeftijd, in plaats van te kijken naar kwaliteit en ontwikkeling. Want stel je eens voor: een team met allemaal 7-jarigen bij de JO7 laten spelen. Dat lijkt misschien niet logisch, want ze zijn “oud genoeg voor de JO8”. Maar als ze pas net zijn begonnen met voetballen? Als ze nauwelijks weten wat een aftrap is, of hoe je een corner neemt? Dan hebben ze daar niks te zoeken. Niet omdat ze niet welkom zijn, maar omdat het hen geen plezier brengt. Ze worden overlopen. Ze snappen het spel niet. Ze raken de bal amper aan. En na vier of vijf van dit soort wedstrijden is het plezier, waar de KNVB het zo graag over heeft, volledig verdwenen.
Kom nou.
We onderschatten de beleving van kinderen enorm. Natuurlijk draait het niet om winnen alleen. Maar het draait wél om het gevoel dat je erbij hoort, dat je mee kunt doen, dat je kunt groeien in het spel. Als je elke week met dubbele cijfers verliest, komt daar weinig van terecht.
En als je dan toch geen uitslagen en standen meer wilt publiceren, wees dan ook consequent: zorg dat teams niet elke week tegen een tegenstander staan waar ze vanaf het eerste fluitsignaal kansloos tegen zijn. Plezier is het doel. Maar de route ernaartoe begint bij een eerlijke start.
“Bij de Onder 8 t/m 10 pupillen worden geen uitslagen en standen meer gepubliceerd. Dit is in lijn met de ontwikkeling van de nieuwe wedstrijdvormen waarbij het draait om het vergroten van het spelplezier van pupillen.” Een mooie tekst. Theoretisch waterdicht. Goed bedoeld ook.
Maar zoals dat wel vaker gaat met theorie: de praktijk loopt er met gestrekt been dwars doorheen.
Zaterdagmorgen stond ik als trotse opa langs het veld. Mijn kleinzoon speelt sinds kort bij een JO8-team en had zijn eerste ‘echte’ thuiswedstrijd. Een moment om trots op te zijn. Dat was het ook, maar dan vooral op zijn doorzettingsvermogen. Want wat zich daarna op het veld afspeelde, had weinig met ‘spelplezier’ of ‘ontwikkeling’ te maken.
Laat ik het kort houden: de tegenstander won met 18-2. En dan zeg ik erbij dat het nog hoger had kunnen uitvallen als ze niet wat gas terug hadden genomen.
Natuurlijk, winnen of verliezen hoort erbij. En zeker in de jongste jeugd is de uitslag van ondergeschikt belang. Maar wat ik zaterdag zag, was geen sportieve wedstrijd tussen twee gelijkwaardige teams. Het was een complete mismatch. Een ongelijke strijd. En dat is precies waar het fout gaat bij de huidige benadering. Want hoe goedbedoeld de regels ook zijn, als je ze klakkeloos toepast zonder oog voor de realiteit op het veld, dan schiet je het doel,spelplezier en ontwikkeling, volledig voorbij.
Leeftijd boven kwaliteit?
Wat me het meeste stoorde, was dat dit team, het JO8-team van mijn kleinzoon, in de verste verte niet JO8-waardig was. En dat zeg ik niet zomaar. Met bijna 25 jaar ervaring als jeugdtrainer, en als verslaggever met meer dan 750 wedstrijden op de teller, durf ik dat rustig te stellen.Van de tien spelers in het veld voldeden er, naar mijn mening, maar twee aan het niveau dat je van een gemiddeld JO8-team mag verwachten. De rest? Stuk voor stuk beginnende voetballertjes. Enthousiast, ja. Gemotiveerd, zeker. Maar totaal niet klaar voor een competitieniveau dat dit label met zich meebrengt.
En daar ligt het pijnpunt.
Clubs blijven halsstarrig vasthouden aan indeling op basis van leeftijd, in plaats van te kijken naar kwaliteit en ontwikkeling. Want stel je eens voor: een team met allemaal 7-jarigen bij de JO7 laten spelen. Dat lijkt misschien niet logisch, want ze zijn “oud genoeg voor de JO8”. Maar als ze pas net zijn begonnen met voetballen? Als ze nauwelijks weten wat een aftrap is, of hoe je een corner neemt? Dan hebben ze daar niks te zoeken. Niet omdat ze niet welkom zijn, maar omdat het hen geen plezier brengt. Ze worden overlopen. Ze snappen het spel niet. Ze raken de bal amper aan. En na vier of vijf van dit soort wedstrijden is het plezier, waar de KNVB het zo graag over heeft, volledig verdwenen.
De papieren werkelijkheid
Wat me zaterdag nog het meeste verbaasde, is hoe weinig mensen er nog durven uit te spreken dat dit niet werkt. Maar een rondje over het veld, een praatje hier en daar, liet mij horen dat ik niet de enige was. Ouders, trainers, toeschouwers, iedereen ziet het gebeuren: week in, week uit worden sommige teams compleet afgedroogd. En niemand mag het hardop zeggen, want “het gaat niet om de uitslag.” Nee, die wordt inderdaad niet meer gepubliceerd. Maar denk je dat die kinderen dat niet doorhebben? Denk je dat een jongetje van zeven, dat met 18-2 verliest, aan het eind van de wedstrijd denkt: “Gelukkig is het niet op voetbal.nl te zien, dus het telt niet echt”?Kom nou.
We onderschatten de beleving van kinderen enorm. Natuurlijk draait het niet om winnen alleen. Maar het draait wél om het gevoel dat je erbij hoort, dat je mee kunt doen, dat je kunt groeien in het spel. Als je elke week met dubbele cijfers verliest, komt daar weinig van terecht.
Spelvreugde komt niet vanzelf
Spelplezier is een prachtig streven. Maar het ontstaat niet vanzelf. Daar moet je als club, als trainer, als bond ,en ja, ook als ouder, actief iets voor doen. Spelplezier komt voort uit het gevoel dat je beter wordt, dat je leert, dat je iets bijdraagt aan het team. Dat je niet compleet wordt overlopen. Dat je soms ook de bal aan de voet hebt, een doelpunt maakt, of een tegenstander afstopt.En dat lukt niet als je op een veld staat met kinderen die al drie jaar voetballen, terwijl jij vorige week je eerste training had. Laat één ding duidelijk zijn: ik leg de schuld niet bij de kinderen. Zij doen hun stinkende best. Ook niet bij de trainers, die met beperkte middelen het beste proberen te doen. Maar het systeem zelf, dat moet onder de loep.Wat dan wel?
Laat clubs meer ruimte krijgen (én nemen!) om naar kwaliteit en ervaring te kijken in plaats van op leeftijd in te delen. Geef beginnende voetballers de kans om eerst vertrouwen op te bouwen, de regels te leren, en plezier te vinden in het spel, in een omgeving waar ze mee kunnen komen.En als je dan toch geen uitslagen en standen meer wilt publiceren, wees dan ook consequent: zorg dat teams niet elke week tegen een tegenstander staan waar ze vanaf het eerste fluitsignaal kansloos tegen zijn. Plezier is het doel. Maar de route ernaartoe begint bij een eerlijke start.
